BİR FOTOĞRAFIN TAHLİLİ

“Bir fotoğraf, aynı anda hem kanıt hem de yorumdur.” Susan Sontag

Terör örgütü PKK ‘fesih’ kararını duyurdu

Bir dönem kapandı gibi. Bu bir “zafer” anı değil. Silah bırakmak, bir tarafsızlaşma ya da ideolojik anlamda bir geri çekilişin kabulü. Fotoğraftaki kişilerin yüzleri, bir mücadeleye değil, bir dönemin sonuna tanıklık ediyor. Bu da kararın içeride ne kadar ağır hissedildiğini gösteriyor. Ben böyle okuyorum fotoğrafı. Gözlere, ellere, başın eğikliğine bakın. Gözlerde umut değil, bir tür içe kapanma, kayıp hissi var. Bu da örgütün içindeki kolektif aidiyet duygusunun çözülmeye başladığına işaret ediyor olabilir. Belki de en çok inananlar için bu karar, kendi hayatlarının anlamını da yitirmesi anlamına geliyor.

Örgütün Kısa Tarihi:

PKK’nın (Kürdistan İşçi Partisi) silahlı mücadelesi, hem Türkiye Cumhuriyeti’nin hem de Ortadoğu’nun en uzun ve en yıkıcı çatışmalarından biridir. Bu mücadele sadece çatışmalarla değil; yoksulluk, sürgün, ideolojik tutku, kişisel trajediler ve politik manipülasyonlarla da örülüdür. İşte PKK’nın mücadelesinin rakamlarla özeti:

📅 Süre

• Kuruluş: 27 Kasım 1978 (Lice, Diyarbakır)
• İlk Silahlı Eylem: 15 Ağustos 1984 (Eruh ve Şemdinli)
• Fesih ve Silah Bırakma: Mayıs 2025
  📌 Toplam süre: 41 yıl aktif silahlı çatışma + 3 yıl düşük yoğunluklu dönem = yaklaşık 44 yıl

⚔️ Can Kayıpları

• Toplam ölüm: 1984’ten bugüne 40.000–45.000 arası (bazı kaynaklara göre daha fazla)
• PKK militanları: 30.000’den fazla öldü (resmi ve gayriresmi rakamlarla)
• Türk güvenlik güçleri: 7.000–8.000 arası
• Siviller: 5.000–6.000 arası
• 2015-2022 arasında: 3.700’den fazla PKK’lı öldü (resmî kaynak)

🏚️ Yoksulluk ve Mağduriyet

• Zorunlu göç: 1990’larda yaklaşık 1 milyon Kürt, köy boşaltmaları nedeniyle yerinden edildi.
• Köy koruculuğu sistemi: 1985’te devreye girdi, çatışmaları daha da karmaşık hale getirdi.

🧭 Çatışma Coğrafyası

• Türkiye’nin güneydoğusu (Diyarbakır, Hakkâri, Şırnak, Tunceli)
• Irak’ın kuzeyi (Kandil Dağı)
• Suriye’nin kuzeyi (özellikle 2011 sonrası YPG üzerinden)
• İran sınırları (PJAK üzerinden)

🔥 Çarpışma Dönemleri

1. 1984–1999: Yoğun gerilla mücadelesi.
2. 1999–2004: Öcalan’ın yakalanmasının ardından çatışmasızlık.
3. 2004–2013: Yeniden çatışmaların başlaması.
4. 2013–2015: Çözüm süreci (nispi barış dönemi).
5. 2015–2023: Kent savaşları (Cizre, Sur), hava operasyonları, sınır ötesi harekâtlar.
6. 2023–2025: Dağılma, zayıflama ve silah bırakma süreci.

📉 Mücadelede Dönüm Noktaları

• 1999: Abdullah Öcalan’ın Kenya’da yakalanması
• 2015: Çözüm sürecinin bitmesi, kent savaşlarının başlaması
• 2023–2025: Uluslararası desteğin azalması, örgüt içi yorgunluk ve örgütün fesih kararı